Skip to content
Φωτογραφία: Απόστολος Χριστόπουλος

Βαλκανόσαυρα του Ιονίου

Podarcis ionicus
Ομοταξία: Ερπετά
Τάξη: Λεπιδωτά
Οικογένεια: Lacertidae
Φωτογραφία: Απόστολος Χριστόπουλος
Περιγραφή

Μήκος σώματος που μπορεί να ξεπερνά τα οκτώ εκατοστά, ενώ η ουρά είναι διπλάσια. Έχει φαρδύ, καλοσχηματισμένο κεφάλι, με πριονωτό κολάρο λαιμού. Η ράχη έχει έντονο ανοικτό πράσινο χρωματισμό με δύο μη καλοσχηματισμένες ρίγες από μαύρα στίγματα, που μπορεί να απουσιάζουν τελείως στα θηλυκά. Έχει υπόλευκη, κίτρινη ή ακόμα και πορτοκαλί κοιλιά, ουρά και πόδια καστανά, ενώ τα πλευρά είναι συχνά πρασινωπά με σκουρόχρωμες κηλίδες και καστανές πιτσιλιές. Ο πράσινος χρωματισμός παρουσιάζει εποχικότητα και γίνεται καστανοκίτρινος το καλοκαίρι και λαδί το φθινόπωρο.

Βασικά στοιχεία βιολογίας

Προτιμά ηλιόλουστες ανοικτές εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση και θέσεις με θάμνους, καθώς και ελαιώνες, καλλιέργειες, κήπους, φράκτες, όχθες ρυακιών και αμμώδεις θέσεις κοντά στην ακτή. Ημερόβια, ευκίνητη, εδαφόβια σαύρα, με μειωμένες αναρριχητικές ικανότητες. Είναι δραστήρια από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου και αναπαράγεται κυρίως Απρίλιο με Μάιο. Τα θηλυκά γεννούν δύο φορές ετησίως 2-10 αυγά (εννέα εβδομάδες επώαση). Τρέφεται με Ασπόνδυλα, κυρίως Κολεόπτερα και Αράχνες. Στη νησίδα Άρπυια Στροφάδων έχει καταγραφεί έντονος φυλετικός διμορφισμός στο μέγεθος.

Εξάπλωση

Στην Ελλάδα κατανέμεται στην Ήπειρο και τη Στερεά Ελλάδα (δυτικά της οροσειράς της Πίνδου), στην Πελοπόννησο, στα νησιά Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Ιθάκη και Ζάκυνθο και στη νησίδα Άρπυια Στροφάδων. Η παρουσία της στη Λευκάδα και στους Παξούς δεν έχει επιβεβαιωθεί. Σύμφωνα με μοριακές αναλύσεις, οι πληθυσμοί της ομαδοποιούνται γενετικά σε πέντε, γεωγραφικά απομονωμένες, ομάδες.

Καθεστώς Προστασίας και Κινδύνου

Αναγνωρίστηκε ως είδος πρόσφατα, συνεπώς δεν έχει καθεστώς προστασίας. Ως υποείδος της Βαλκανόσαυρας (P. tauricus) όμως, περιλαμβάνεται στα Παραρτήματα ΙΙ και IV της Σύμβασης της Βέρνης και της Οδηγίας των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ αντίστοιχα, προστατεύεται εθνικά (Π.Δ.67/1981) και χαρακτηρίζεται ως Μειωμένου Ενδιαφέροντος (LC) από την IUCN (2020) και το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2009). Ικανοποιητικοί πληθυσμοί, κάποιοι βρίσκονται σε προστατευόμενες περιοχές.

Χάρτης επιβεβαιωμένης παρουσίας
Βαλκανόσαυρα του Ιονίου
Κατεβάστε την κατανομή του είδους (αρχείο kml, Google Earth)