Βαλκανικός τρίτωνας
Ο βαλκανικός τρίτωνας είναι ένας μεγαλόσωμος τρίτωνας με μήκος έως 18 εκατοστά. Έχει χρώμα καστανό, μαύρο ή/και λαδί με κηλίδες και το δέρμα του είναι τραχύ. Τα θηλυκά εμφανίζουν πιο ομοιόμορφο χρωματικό πρότυπο στη ράχη. Η κοιλιακή πλευρά είναι πορτοκαλί με μαύρες κηλίδες που επεκτείνονται ως το λαιμό. Η ουρά χαρακτηρίζεται από μία ασημένια γραμμή κατά την αναπαραγωγική περίοδο. Το ραχιαίο λοφίο (ακρολοφία) των αρσενικών διακόπτεται στη βάση της ουράς.
Ο βαλκανικός τρίτωνας είναι δραστήριος τις νυχτερινές ώρες και εντοπίζεται συνήθως στον πυθμένα των υδατοσυλλογών όπου ζει. Αναπαράγεται νωρίς την άνοιξη, με τα αρσενικά να επιδίδονται σε ερωτοτροπίες ώστε να προσελκύσουν τα θηλυκά άτομα. Τα θηλυκά εναποθέτουν τα αυγά τυλιγμένα γύρω από την υδρόβια βλάστηση για προστασία. Οι προνύμφες μεταμορφώνονται συνήθως μετά από 3-4 μήνες. Συναντάται σε μόνιμες υδατοσυλλογές, φυσικές και τεχνητές, που περιτριγυρίζονται από ορεινά δάση και λιβάδια. Το είδος τρέφεται με υδρόβια και χερσαία Ασπόνδυλα.
Το είδος εξαπλώνεται στην νοτιοανατολική Βαλκανική χερσόνησο και την Ανατολία. Στην Ελλάδα εντοπίζεται στο ανατολικό τμήμα της Μακεδονίας και στη Θράκη.
Ο βαλκανικός τρίτωνας περιλαμβάνεται, ως Triturus cristatus, στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης και στα Παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ). Χαρακτηρίζεται ως είδος Μειωμένου Ενδιαφέροντος (LC) από την IUCN, ενώ στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2009) χαρακτηρίζεται ως Σχεδόν Απειλούμενο (ΝΤ). Απειλείται από την υποβάθμιση ή και απώλεια των υδάτινων ενδιαιτημάτων του, την κλιματική αλλαγή καθώς και από την εισαγωγή ειδών ψαριών και τη επακόλουθη θήρευση στις υδατοσυλλογές όπου ζει.
