Skip to content
Φωτογραφία: Απόστολος Χριστόπουλος

Αλπικός τρίτωνας

Ichthyosaura alpestris
Ομοταξία: Αμφίβια
Τάξη: Ουρόδηλα
Οικογένεια: Salamandridae
Φωτογραφία: Απόστολος Χριστόπουλος
Περιγραφή

Ο αλπικός τρίτωνας είναι ένα μικρόσωμο ουρόδηλο Αμφίβιο με μήκος έως 12 εκατοστά. Το χρώμα της ράχης ποικίλει από γκρίζο έως καστανό, ενώ έχουν αναφερθεί και μελανιστικοί πληθυσμοί. Η κοιλιά είναι πορτοκαλί ή κίτρινη χωρίς κηλίδες. Το δέρμα του είναι λείο, όταν όμως βρίσκεται στην ξηρά γίνεται αδρό. Τα αρσενικά εμφανίζουν χαμηλό ραχιαίο λοφίο (ακρολοφία) και την αναπαραγωγική περίοδο αποκτούν μπλε-μαύρο χρωματισμό στη ράχη.

Βασικά στοιχεία βιολογίας

Το είδος παρουσιάζει ποικίλα πρότυπα δραστηριότητας, ανάλογα με το βάθος της υδατοσυλλογής όπου ζει. Σε περιόδους ξηρασίας, εγκαταλείπει το νερό και κρύβεται στη χέρσο κάτω από πέτρες. Κατά την αναπαραγωγή, τα θηλυκά γεννούν 100-200 αυγά, τα οποία εναποθέτουν πάνω στην υδρόβια βλάστηση. Περιστατικά παιδομόρφωσης (η διατήρηση προνυμφικών χαρακτήρων στα ενήλικα άτομα) είναι αρκετά συχνά για το είδος και ειδικά για πληθυσμούς σε μεγάλο υψόμετρο. Ο αλπικός τρίτωνας συναντάται σε υδατοσυλλογές, φυσικές και τεχνητές, που εκτείνονται από 700 μέχρι 2400 μέτρα υψόμετρο. Τρέφεται με σαλιγκάρια και Αρθρόποδα με βασική ομάδα λείας τις λάρβες Εντόμων.

Εξάπλωση

Στην Ελλάδα ο αλπικός τρίτωνας κατανέμεται στην οροσειρά της Πίνδου, στα βουνά της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της βόρειας Πελοποννήσου, και στα ορεινά της οροσειράς της Ροδόπης.

Καθεστώς Προστασίας και Κινδύνου

Το είδος προστατεύεται από την ελληνική νομοθεσία (ΠΔ 67/81) και περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης. Χαρακτηρίζεται ως είδος Μειωμένου Ενδιαφέροντος (LC) από την IUCN (2020) και ως Τρωτό (VU) στο Κόκκινο βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2009) όπου ειδικότερα οι πληθυσμοί της Πελοποννήσου χαρακτηρίζονται ως Κινδυνεύοντες (ΕΝ). Απειλείται από την υποβάθμιση ή και την απώλεια των υδάτινων ενδιαιτημάτων του λόγω κλιματικών αλλαγών ή ανθρώπινων δραστηριοτήτων και από τη θήρευση λόγω της εισαγωγής ειδών ψαριών στις υδατοσυλλογές όπου ζει.

Χάρτης επιβεβαιωμένης παρουσίας
Αλπικός τρίτωνας
Κατεβάστε την κατανομή του είδους (αρχείο kml, Google Earth)